Historia kawy jest długa i ciekawa. Znano ją już w Etiopii w pierwszym tysiącleciu p.n.e. Następnie – dzięki arabskim kupcom – została spopularyzowana na Bliskim Wschodzie, a XVI w. trafiła do Europy. W Polsce zwyczaj picia kawy zaczął się upowszechniać od końca XVII stulecia, a jedną z pierwszych kawiarni otwarto w Warszawie w już 1724 r. (http://www.milosnicykawy.pl/historia-kawy). Obecnie kawa to jeden najczęściej spożywanych napojów na całym świcie, a wielu z nas nie wyobraża sobie bez niej żadnego poranka. Po filiżankę kawy chętnie sięgamy także w godzinach popołudniowych, gdy potrzeba nam wzmocnienia na dalszą cześć dnia lub gdy mamy wolną chwilę na relaks i odpoczynek. Kawa towarzyszy również naszym spotkaniom z rodziną i znajomymi, a bywa, że stanowi doskonały pretekst do tego, aby takie właśnie spotkania zorganizować… Zaproszenie na kawę oznacza bowiem zwykle, że będziemy mogli nie tylko delektować się jej niepowtarzalnym smakiem, ale zyskamy okazję do rozmowy i wspólnego spędzenia czasu na przykład z kimś, kogo dawno nie widzieliśmy.
A jak przyrządzać pyszną kawę we własnym domu? Oczywiście z pomocą niezawodnego ekspresu do kawy lub praktycznej kawiarki, o których możecie przeczytać w naszym poradniku.
Dobra kawa – to podstawa!
Kawa – w zależności od klimatu i miejsca uprawy – może różnić się smakiem i aromatem oraz zawartością kofeiny i innych substancji, jak tłuszcze czy cukry. Wybór danego rodzaju kawy jest oczywiście kwestią gustu i indywidualnych upodobań smakowych. Dlatego nie podejmujemy się rozstrzygać co lepsze: Arabica czy Robusta (a może ich mieszanka?!) i podsumujemy to krótko: dobra kawa, to po prostu... ta kawa, która najlepiej nam smakuje! Jednak aby w pełni cieszyć się jej odpowiednim aromatem, intensywnym smakiem i właściwościami – niezależnie od gatunku – zawsze trzeba pamiętać o dwóch podstawowych zasadach:
- kawa powinna być przechowywana chłodnych pomieszczeniach oraz w szczelnych i suchych opakowaniach, aby nie wietrzała oraz nie chłonęła innych intensywnych zapachów;
- ziarna kawy najlepiej jest mielić tuż przed zaparzaniem, a stopień zmielenia dopasować do sposobu przyrządzania naparu i urządzenia, w którym będziemy to robić ( więcej informacji na ten temat znajdziecie tu: https://www.eldom.eu/blog/poradniki/jaki-mlynek-do-kawy-wybrac-1).
Ekspresy do kawy – ich rodzaje i podstawowe funkcje
Wśród ekspresów do kawy, jakie spotykamy na rynku, możemy wyróżnić trzy podstawowe rodzaje: ekspresy ciśnieniowe, przelewowe i kapsułkowe.
Ekspresy ciśnieniowe wykorzystują w procesie parzenia kawy wysokie ciśnienie, pod wpływem którego podgrzana woda jest pompowana do zbiornika z odpowiednią porcją zmielonego ziarna, a następnie trafia do podstawionej filiżanki w postaci gotowego naparu. W zależności od modelu urządzenia te mogą być obsługiwane ręcznie (ekspresy ręczne, zwane też kolbowymi) lub automatycznie (ekspresy automatyczne). W pierwszym przypadku każdorazowo musimy wsypać do zbiornika (sitka) określą porcję zmielonej kawy, a po jej zaparzeniu usunąć pozostałe fusy. W drugim - po wybraniu określonego programu i naciśnięciu przycisku - urządzenie samo dobiera potrzebną ilość kawy oraz wody. Ciśnieniowe ekspresy automatyczne są zwykle wyposażone również we wbudowany młynek do kawy oraz dyszę do spieniania mleka, dzięki czemu można w nich przyrządzać nie tylko espresso, lecz także cappuccino, latte czy americano.
Ekspresy przelewowe składają się z płyty grzejnej, umieszczonej w podstawie urządzenia, zbiornika na wodę, pojemnika na kawę, filtra oraz dzbanka. Przygotowany w nich napar przypomina tradycyjną "kawę po turecku", jest jednak pozbawiony fusów. Po uruchomieniu ekspresu - przez filtr (papierowy lub stały – zintegrowany z urządzeniem) umieszczany w pojemniku oraz wypełniony odpowiednią ilością zmielonej kawy, przesącza się pogrzana woda, wlana uprzednio do zbiornika, a następnie klarowny napar spływa do dzbanka, ustawionego na płycie grzejnej. Grzałka wbudowana w płytę ma tu za zadanie zarówno podgrzać wodę, potrzebną do zaparzania, jak i utrzymać ciepło kawy, gdy ta znajduje już się w dzbanku i czeka na rozlanie do filiżanek.
Ekspresy kapsułkowe są z reguły niewielkich rozmiarów i zaparzają kawę sprasowaną oraz zamkniętą w specjalnych pojemniczkach w kształcie kapsułki. Korzystanie z tego typu urządzeń jest szybkie i łatwe – wystarczy napełnić zbiornik wodą, ułożyć kapsułkę w odpowiednim miejscu, podstawić kubek lub filiżankę pod dozownik, włączyć ekspres i poczekać chwilę na gotowy napar. Kapsułki stosowane w tego typu ekspresach mogą zawierać nie tylko czystą kawę, ale również gotowe mieszanki, w tym z mlekiem w proszku (np. do cappuccino) lub innymi dodatkami smakowymi. Dostępne są również wersje do przyrządzania czekolady na gorąco czy herbaty.
Ekspres przelewowy – prosta obsługa i wydajność
Zakup ekspresu ciśnieniowego, zwłaszcza bogato wyposażonego, wiąże się z reguły z większymi nakładami finansowymi. Ekspresy kapsułkowe są bardzo wygodne w użyciu, ale wymagają stałego dostępu do konkretnego rodzaju kapsułek, które pasują do danego modelu urządzenia i nie gwarantują takiego smaku kawy, jak napar ze świeżo zmielonych ziaren. Dlatego też sporą popularnością cieszą się nadal ekspresy przelewowe. Ich podstawową zaletą jest prosta budowa, łatwa obsługa i wydajność. W zależności od wielkości można w nich jednorazowo zaparzyć nawet do 12 filiżanek kawy (np. KA30 RODDY). Jest to szczególnie przydatne, gdy częstujemy nią większą grupę osób, np. podczas świąt, rodzinnych uroczystości czy towarzyszkach spotkań.
Planując zakup ekspresu przelewowego, powinniśmy zwrócić uwagę na moc płyty grzejnej i długość czasu, w jakim utrzymywana jest stała temperatura pozostawionej w dzbanku kawy. Istotna jest również pojemność zbiornika na wodę, tworzywo, z którego została wykonana obudowa urządzenia, a także rozwiązania, które zapewniają wygodę i bezpieczeństwo użytkowania:
- wskaźnik poziomu wody z podziałką ilości filiżanek
- podświetlany włącznik / wyłącznik
- nienagrzewający się uchwyt dzbanka
- blokada kapania ( funkcja Anti-Drip)
- filtr stały z wygodny uchwytem
- zabezpieczenie przed przegrzaniem
- miejsce na nawinięcie przewodu zasilającego
Ekspresy przelewowe nie są oczywiście wyposażone w funkcję spieniania mleka. Pozwolą nam jednak zaparzyć intensywną i aromatyczną kawę, do której zawsze możemy dodać puszystą, białą piankę, przygotowaną dzięki ręcznemu czy elektrycznemu spieniaczowi do mleka (informacje o tych urządzeniach znajdziecie w innym naszym poradniku: https://www.eldom.eu/blog/poradniki/sekrety-kawy-z-mleczna-pianka-czyli-o-tym-jak-wybrac-spieniacz-do-mleka)
Kawiarka – mała i wygodna
Tradycyjne kawiarki są popularne szczególnie we Włoszech. To niewielkie urządzenia, które swoim wyglądem przypominają dzbanki. Składają się z trzech głównych części: zbiornika na wodę (dolna część kawiarki), pojemnika na zmieloną kawę (sitko) i górnego zbiornika na wytwarzany napar. Aby zaparzyć kawę w tym urządzeniu, należy:
- napełnić je wymaganymi składnikami,
- zmontować wszystkie jego części
- ustawić na kuchence w celu zagotowania wody, znajdującej się w dolnym zbiorniku
Pod wpływem wysokiej temperatury podgrzewana w kawiarce woda zmienia się w parę i pod ciśnieniem przedostaje się najpierw do zbiornika z kawą, a następnie – w postaci gotowego naparu – do górnej części kawiarki.
Na analogicznej zasadzie działają kawiarki elektryczne (np. KA40 AROMATICA), które stanowią swoiste połączenie tradycji z nowoczesnością. Posiadają one własną, zintegrowaną płytę grzejną, co zapewnia większą swobodę użytkowania, gdyż nie jesteśmy uzależnieni od dostępu do palnika czy kuchenki, a jedynie od źródła prądu, które może znajdować się w dowolnym miejscu. W takiej kawiarce można przygotować nawet do 6 filiżanek kawy, a jej stosunkowo niewielkie rozmiary sprawiają, że nadaje się również do zabrania w podróż, na weekend za miastem czy na wakacje. Doceni to z pewnością każdy wielbiciel kawy, który nie wyobraża sobie dnia bez filiżanki małej czarnej (z dodatkiem mleka lub bez) o intensywnym smaku i aromacie.