Domowe masło orzechowe – jak przygotować zdrową i smaczną przekąskę?
Domowe masło orzechowe od kilku lat cieszy się w Polsce ogromną popularnością. Słynna przekąska rodem ze Stanów Zjednoczonych szybko zyskała zwolenników również u nas. Obecnie trudno wyobrazić sobie śniadanie czy lekką przekąskę w ciągu dnia bez łyżeczki pysznego, kremowego masła orzechowego. Wielu z nas uwielbia je za wyjątkowy, delikatnie słodki smak i wartości odżywcze, którymi góruje nad wieloma smarowidłami dostępnymi w sklepach. Co więcej, przygotowanie masła orzechowego w domu pozwala mieć pełną kontrolę nad jego jakością, składem oraz smakiem. Dzięki temu możesz dostosować konsystencję i ilość dodatków (np. soli, miodu czy przypraw) do własnych upodobań i preferencji żywieniowych.
Czy wiesz, że istnieje wiele rodzajów masła orzechowego, w tym masło orzechowe z orzechów włoskich czy masło orzechowe z orzechów laskowych? Ten uniwersalny krem można zrobić z niemal każdego gatunku orzechów, a jego smak zawsze będzie unikalny. W tym artykule dowiesz się, jak zrobić domowe masło orzechowe, a także jak najlepiej je wykorzystać w codziennej kuchni. Poznasz również odpowiedzi na pytania o kaloryczność oraz odkryjesz, do czego masło orzechowe pasuje najbardziej.
Z jakich orzechów można przygotować masło orzechowe?
Gdy myślimy o klasycznym „peanut butter”, na myśl przychodzą nam przede wszystkim orzeszki ziemne. To właśnie z nich najczęściej powstaje znane na całym świecie masło orzechowe, uwielbiane przez Amerykanów – smarowidło do kanapek, naleśników i deserów. Jednak możliwości jest znacznie więcej. Masło orzechowe domowe można przygotować z praktycznie każdego rodzaju orzechów, a nawet z pestek (np. słonecznika czy dyni). Oto kilka popularnych opcji:
Orzeszki ziemne (arachidowe)
Najbardziej klasyczny wybór. Orzeszki ziemne są stosunkowo tanie i łatwo dostępne w wielu sklepach, co czyni je doskonałym surowcem do przyrządzenia domowego masła. Mają charakterystyczny, lekko słodkawy smak oraz kremową konsystencję po zmieleniu.
Orzechy włoskie
Często pojawiają się w domach w okresie świąteczno-zimowym, kiedy to są podstawą wielu wypieków i deserów. Wystarczy je odpowiednio uprażyć, by wydobyć intensywny aromat, a następnie zmiksować, aż powstanie gładka pasta. Masło orzechowe z orzechów włoskich ma bardziej wyrazisty, lekko gorzkawy posmak, charakterystyczny właśnie dla tego gatunku.
Orzechy laskowe
Delikatnie słodkie, przyjemnie pachnące i dostępne na rynku w wersji łuskanej lub w łupinkach. Masło orzechowe z orzechów laskowych jest niezwykle aksamitne, a skojarzenia z popularnymi kremami czekoladowo-orzechowymi są jak najbardziej na miejscu. Nic nie stoi na przeszkodzie, by do pasty z orzechów laskowych dodać kakao i uzyskać zdrowszą wersję „czekoladowego kremu orzechowego”.
Migdały
Choć nie są orzechami w ścisłym znaczeniu (to pestki), nadają się znakomicie do przygotowania kremu. Masło migdałowe jest jasne i wyjątkowo aksamitne, a przy tym bogate w witaminę E.
Pistacje, nerkowce czy orzechy pekan
Te gatunki orzechów również doskonale sprawdzają się w formie masła orzechowego, chociaż są mniej popularne ze względu na wyższą cenę. Ich smak jest jednak warty wypróbowania – masło pistacjowe ma piękny, zielonkawy odcień, a nerkowce tworzą bardzo kremową pastę.
Tak naprawdę wszystko zależy od Twoich kulinarnych preferencji i tego, co masz akurat w swoich szafkach kuchennych. Pamiętaj, że możesz też mieszać różne gatunki orzechów, uzyskując wielosmakowe, unikalne kombinacje. Jeśli lubisz eksperymentować, spróbuj do jednej masy dodać szczyptę soli morskiej, słodkiego syropu klonowego, miodu lub odrobinę chilli, by nadać masłu zupełnie innego charakteru.
Przepis na masło orzechowe z orzechów włoskich
Choć zwykle wyobrażamy sobie, że masło orzechowe musi być produktem z orzeszków ziemnych, to w praktyce nic nie stoi na przeszkodzie, by wykorzystać orzechy włoskie. Ich wyjątkowy aromat i lekko gorzkawy posmak nadają takiej paście szlachetnego, głębokiego smaku. Oto podstawowy masło orzechowe przepis:
Składniki:
- 300 g orzechów włoskich (łuskanych)
- Szczypta soli (opcjonalnie)
- 1 łyżeczka miodu lub syropu klonowego (opcjonalnie)
Sposób przygotowania:
- Podprażanie orzechów - rozgrzej piekarnik do temperatury 180°C i wyłóż orzechy włoskie na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Piecz je przez około 5–8 minut, aż będą lekko zrumienione. Uważaj, by ich nie przypalić – jeśli zaczną zbyt szybko ciemnieć, skróć czas pieczenia.
- Studzenie - wyjmij orzechy z piekarnika i pozostaw je do ostygnięcia.
- Miksowanie: Umieść uprażone orzechy włoskie w mocnym blenderze lub malakserze. Możesz też użyć robota planetarnego WRK2000 STELO z odpowiednią nakładką do rozdrabniania. Miksuj pulsacyjnie, aż orzechy zaczną uwalniać tłuszcz i przybierać postać gładkiej pasty. W trakcie miksowania zeskrobuj masę ze ścianek.
- Dodatki - jeśli masz ochotę, dodaj szczyptę soli i łyżeczkę miodu lub syropu klonowego. Miksuj jeszcze chwilę, aż wszystkie składniki się połączą.
- Przechowywanie - gotowe masło przełóż do słoika i przechowuj w lodówce. Zwykle może wytrzymać około 2–3 tygodni, jednak najczęściej znika znacznie szybciej!
To przykład, jak się robi masło orzechowe z orzechów włoskich. Niektórzy preferują bardziej gładką konsystencję, inni wolą, gdy w masie pojawiają się drobne kawałki orzechów – wszystko zależy od indywidualnych gustów. W razie potrzeby możesz przedłużyć czas miksowania, by uzyskać całkowicie kremowe smarowidło.
Jak zrobić masło orzechowe z orzeszków laskowych?
Masło orzechowe z orzechów laskowych to świetna alternatywa dla klasycznego kremu z orzeszków ziemnych. Wyróżnia je wyjątkowy, lekko słodki i wyrazisty aromat. Choć orzechy laskowe kojarzą się głównie ze słynnym kremem czekoladowo-orzechowym, to także w formie samodzielnego masła smakują doskonale. Jak zatem jak zrobić domowe masło orzechowe z laskowych?
Składniki:
- 300 g orzechów laskowych (łuskanych)
- Opcjonalnie: szczypta soli, odrobina miodu bądź syropu klonowego, a nawet kakao dla podkręcenia smaku
Sposób przygotowania:
- Uprażenie orzechów - podobnie jak w przypadku orzechów włoskich, orzechy laskowe warto najpierw uprażyć w piekarniku (180°C przez 7–10 minut). Prażenie wydobędzie aromat, a także pomoże łatwiej usunąć skórki (jeśli orzechy były w brązowych łupinkach).
- Obieranie - po wyjęciu z piekarnika i lekkim ostygnięciu, orzechy laskowe można pocierać w dłoniach lub między dwoma ręcznikami kuchennymi, by pozbyć się większej części skórek. Nie musisz jednak być przesadnie dokładny – odrobina brązowego pigmentu nie zaszkodzi smakowi.
- Miksowanie - umieść orzechy w blenderze, malakserze lub robocie planetarnym, a następnie miksuj pulsacyjnie. Orzechy będą przechodzić przez różne stadia: od sypkiej mączki, przez grudkowatą masę, aż do gładkiej pasty.
- Dodatki - jeżeli lubisz masła lekko słodzone, dodaj odrobinę miodu lub syropu klonowego. Jeśli natomiast pragniesz nuty czekoladowej, możesz dodać 1–2 łyżki kakao w proszku. Całość dopraw szczyptą soli – znakomicie podkreśli smak orzechów laskowych.
- Przechowywanie - gotowe masło przełóż do szczelnego słoika i trzymaj w lodówce lub w chłodnej spiżarni. Jeśli konsystencja wyda Ci się za gęsta, możesz dodać odrobinę oleju roślinnego (np. z orzechów laskowych lub rzepakowego).
Z pewnością zauważysz, że w porównaniu do masła z orzeszków ziemnych czy włoskich, masło z orzechów laskowych ma bardziej deserowy charakter i doskonale sprawdza się jako dodatek do słodkich wypieków czy naleśników.
Z czym jeść domowe masło orzechowe?
Gdy już wiesz, jak zrobić masło orzechowe w domu, pojawia się pytanie: jak je podawać? Odpowiedzi jest wiele, bo masło orzechowe to produkt uniwersalny i łatwo łączy się z różnymi smakami. Kilka inspiracji:
Klasyczne kanapki
Masło orzechowe najczęściej ląduje na kanapkach z pieczywa pszennego lub żytniego. Możesz połączyć je z konfiturą, owocami (np. bananami, truskawkami) albo wykorzystać w formie tzw. peanut butter & jelly sandwich – klasycznej kanapki amerykańskiej.
Owsianki i jogurty
Jeżeli jesteś fanem zdrowego śniadania, masło orzechowe można dodać do owsianki, jaglanki czy granoli. Wystarczy 1–2 łyżki, by śniadanie zyskało kremową konsystencję i orzechowy aromat.
Koktajle
Owocowe smoothie czy białkowy shake z dodatkiem masła orzechowego to propozycja dla osób aktywnych fizycznie. Orzechy dostarczą energii oraz cennych kwasów tłuszczowych.
Wypieki i desery
Ciasta, babeczki, ciasteczka – w wielu z nich masło orzechowe sprawdzi się jako nadzienie lub baza kremu. Możesz też zmiksować je z syropem klonowym i uzyskać polewę do ciast.
Sosy wytrawne i marynaty
W kuchni azjatyckiej masło orzechowe stanowi bazę wielu sosów, np. do makaronu, warzyw czy mięs. Łączy się je z sosem sojowym, czosnkiem i imbirem, tworząc aromatyczny dodatek do dań stir-fry.
Gofry
Jeśli szukasz nietuzinkowego pomysłu na słodko-słone śniadanie, koniecznie przeczytaj wpis blogowy pt. „Na słono czy słodko – gofry we wszystkich wydaniach”. Znajdziesz tam mnóstwo inspiracji, jak łączyć masło orzechowe z goframi.
Masło orzechowe z czym jeść?
Odpowiedź brzmi: z czym tylko masz ochotę! Możliwości jest naprawdę wiele. Jeśli uwielbiasz słodko-słone połączenia, możesz śmiało dodawać je do potraw na bazie czekolady, karmelu, bananów czy miodu. Z kolei wytrawne zestawienia pozwolą Ci odkryć jego potencjał w kuchni orientalnej.
Ile kalorii ma łyżka domowego masła orzechowego?
Jedno z częstszych pytań, jakie pada w kontekście popularności masła orzechowego, to: ile kcal ma łyżka masła orzechowego? Średnio jedna łyżka (ok. 15 g) dostarcza od 90 do 100 kcal. Oczywiście, dokładna wartość kaloryczna zależy od gatunku orzechów, z których zrobiono masło, a także ewentualnych dodatków w postaci cukru, miodu czy syropu klonowego.
W klasycznym wydaniu masło orzechowe z orzeszków ziemnych ma ok. 600–620 kcal w 100 g, czyli ok. 90–95 kcal w jednej łyżce (15 g). W przypadku masła z orzechów włoskich kaloryczność może być zbliżona lub nieco wyższa, jako że orzechy włoskie charakteryzują się wysoką zawartością tłuszczów. Mimo to, są to przede wszystkim nienasycone kwasy tłuszczowe korzystne dla naszego organizmu.
Ważne jest, by pamiętać, że masło orzechowe, choć zdrowe, jest produktem wysokokalorycznym i powinno być spożywane z umiarem. Dostarcza ono wielu składników odżywczych, m.in. białka roślinnego, błonnika, witamin (E, z grupy B) oraz składników mineralnych (magnezu, cynku, fosforu), co czyni je cennym elementem diety. Należy jednak wliczać te kalorie do całkowitego bilansu dnia, szczególnie gdy dbamy o szczupłą sylwetkę.
Domowe masło orzechowe to doskonała przekąska dla wszystkich miłośników zdrowego, świadomego odżywiania. Przygotowując je w domu, masz pewność, że nie zawiera zbędnych konserwantów, olejów utwardzonych czy dużych ilości cukru, które często można spotkać w sklepach. Aby je zrobić, wystarczy ulubiony rodzaj orzechów, blender lub malakser, ewentualnie odrobina soli i słodzika wedle uznania. Dodatkowo, jeśli dysponujesz sprzętem, takim jak robot planetarny WRK2000 STELO, proces przygotowywania masła staje się niezwykle prosty i szybki.
Na koniec warto pamiętać, że przygotowanie jak zrobić masło orzechowe nie wymaga specjalnych umiejętności kulinarnych – wystarczą dobrej jakości orzechy, mocne urządzenie do miksowania i odrobina cierpliwości. Efekt w postaci puszystej, gładkiej pasty orzechowej jest jednak wart każdej minuty spędzonej w kuchni. Spróbuj, a przekonasz się, że domowe masło orzechowe w niczym nie ustępuje temu sklepowemu, a często znacząco je przewyższa smakiem i wartościami odżywczymi.
Smacznego eksperymentowania!